AEB Nedir

AEB (Autonomous Emergency Braking) Nedir?
AEB (Autonomous Emergency Braking), yani Otonom Acil Frenleme, bir aracın çarpışmayı önlemek veya çarpışmanın şiddetini azaltmak için otomatik olarak fren yapmasını sağlayan gelişmiş bir sürücü destek sistemi (ADAS) teknolojisidir.
Bu sistem, önceden belirlenen tehlikeli durumları algılayarak sürücüye uyarı verir ve eğer sürücü zamanında tepki vermezse, otomatik olarak frenleme yapar.
AEB’nin Teknik Çalışma Prensibi
AEB sistemi, radar, lidar ve kamera sensörleri kullanarak çevresini analiz eder ve aşağıdaki adımlarla çalışır:
- Sensör Algılama
- Ön radar, kamera veya lidar ile yoldaki araçları, yayaları ve diğer engelleri algılar.
- Çevredeki nesnelerin hızlarını ve mesafelerini hesaplar.
- Tehlikenin Analizi
- Araç içi yazılım, araç hızını, sürücünün direksiyon ve frenleme tepkilerini değerlendirir.
- Eğer çarpışma ihtimali belirlenirse, sürücüye sesli veya görsel bir uyarı gönderilir.
- Önleyici Önlemler
- Sürücü tepki vermezse, sistem önce fren basıncını artırır (Pre-Collision Assist).
- Gerekirse otomatik frenlemeyi devreye sokarak çarpışmayı önlemeye veya etkisini azaltmaya çalışır.
- Çarpışma Önleme veya Hafifletme
- Eğer çarpışma kaçınılmaz hale gelirse, sistem mümkün olan en yüksek frenleme kuvvetini uygular.
- Aracın hızını düşürerek çarpışmanın şiddetini minimize eder.
AEB Türleri
AEB sistemleri, algılayabildiği nesnelere göre üç ana gruba ayrılır:
- Araçlar İçin AEB
- Öndeki araçları algılayarak çarpışmaları önler.
- Genellikle radar ve kamera kombinasyonu kullanır.
- Yayalar İçin AEB (Pedestrian Detection)
- Yayaları algılayarak çarpışma riskini azaltır.
- Kamera ve gelişmiş görüntü işleme algoritmalarıyla çalışır.
- Bisikletliler İçin AEB (Cyclist Detection)
- Bisikletli sürücüleri tanımlayarak çarpışmaları önler.
- Daha gelişmiş bir görüntü işleme sistemi gerektirir.
Bazı gelişmiş sistemler, hayvanları ve motosikletleri de algılayabilir.
AEB’nin Teknik Özellikleri
- Sensör Türleri:
- Radar (Genellikle 77 GHz frekansında çalışır)
- Lidar (Lazer tabanlı algılama)
- Kamera (Genellikle stereo kamera teknolojisi kullanılır)
- Ultrasonik Sensörler (Düşük hızda park manevralarında yardımcı olur)
- Frenleme Kapasitesi:
- Sistem, belirli hız aralıklarında tam frenleme veya kısmi frenleme yapabilir.
- Çoğu sistem 5 km/s – 80 km/s hız aralığında çalışır, ancak gelişmiş sistemler otoyol hızlarında bile aktif olabilir.
- Tepki Süresi:
- AEB, insan reflekslerinden çok daha hızlı çalışır.
- Çoğu sistem, 0.5 saniye içinde frenlemeye başlar.
- Gece ve Kötü Hava Şartlarında Performans:
- Radar bazlı sistemler gece ve sisli havalarda iyi çalışırken, kamera bazlı sistemler düşük ışıkta zorlanabilir.
- Yeni nesil termal kameralar ve gelişmiş yapay zeka yazılımları bu sorunu minimize etmektedir.
Hangi Araçlarda AEB Bulunur?
AEB sistemi, Avrupa Birliği ve ABD gibi bölgelerde birçok yeni araçta standart hale gelmiştir. Özellikle aşağıdaki segmentlerde yaygındır:
- Premium Markalar:
- Mercedes-Benz (PRE-SAFE Brake)
- BMW (City Braking Function)
- Audi (Pre Sense Front)
- Volvo (City Safety)
- Tesla (Automatic Emergency Braking)
- Orta Sınıf Markalar:
- Toyota (Safety Sense)
- Honda (Honda Sensing)
- Volkswagen (Front Assist)
- Ford (Active City Stop)
- Hyundai/Kia (Forward Collision-Avoidance Assist – FCA)
- Ekonomik Modeller:
- Renault, Peugeot, Citroën gibi markaların yeni modellerinde de AEB bulunabiliyor.
- Ancak, baz donanımlı araçlarda opsiyonel olabilir.
Yasal Zorunluluklar ve Gelecek
- Avrupa Birliği, 2022’den itibaren yeni araçlarda AEB’yi standart hale getirdi.
- ABD’de birçok marka, 2025 yılına kadar tüm modellerinde AEB sistemini standart hale getirmeyi planlıyor.
AEB’nin Avantajları ve Dezavantajları
✅ Avantajları:
✔ Çarpışma riskini azaltır.
✔ Trafik güvenliğini artırır.
✔ Sigorta maliyetlerini düşürebilir.
✔ Yayaları ve bisikletlileri koruyabilir.
❌ Dezavantajları:
✖ Bazı sistemler yanlış alarmlar verebilir.
✖ Kameraya bağlı sistemler kötü hava koşullarında zayıf olabilir.
✖ Fiyatı artırabilir (Özellikle giriş seviyesi araçlarda).
Sonuç
AEB, modern araçlarda güvenliği artıran önemli bir teknolojidir. Gelecekte, yapay zeka destekli sistemlerle daha gelişmiş hale gelmesi beklenmektedir. Avrupa ve ABD’de birçok yeni araçta standart hale gelmiş olup, Türkiye’de de giderek yaygınlaşmaktadır.
🚗 Eğer araç satın almayı düşünüyorsanız, AEB sistemine sahip olup olmadığını kontrol etmek güvenliğiniz açısından önemlidir.